Page 91 - ทางและสนามบิน
P. 91

6-8


                     14. สูตรแท่งมวล ( Prismoid Formula )
                           แทงมวลหรอพริสมอยด์  (  Prismoid  )  คอมวลวัตถุทีมีปลายสองขางเปนนผิวขนานกัน  ส่วนผิว
                                                              ื
                             ่
                                    ื
                                                                                  ้
                                                                                     ็

                                            ิ
                                        ื
                    ดานขางจะเปนระนาบหรอผิวปด ( warped surface ) ก็ได้
                     ้
                        ้
                              ็

                                                                      ้

                                                 ็
                                                  ื

                           ดังนั นรูปทรงพริสมอยด์  กคอ  รูปทรงตันทีมีพื นทีหนาตัดทีปลายทั งสองอยู่ในแนวขนานกัน  พื นที
                                              ็
                                     ิ
                                   ื
                    ดานขางจะเอียงหรอปดอยางไรกได้
                        ้
                     ้
                                         ่
                    จากวิธแคลคูลัส สามารถปรมาตรของรูปทรงพริสมอยด์ได้
                                          ิ
                         ี
                                        V P  =  (1/6) (A  + 4A + A ) L                 (6.14)
                                                         m
                                                              2
                                                    1
                                                ื
                                 เม อ V        คอ ปรมาตรของรูปทรงพริสมอยด์หรอสูตรแท่งมวล
                                   ื
                                                    ิ
                                                                            ื
                                      P

                                                ื

                                 A  และ A      คอ พื นทีปลายทั งสอง
                                   1
                                         2
                                                                            A

                                        A      คอ พื นทีทีอย่ตรงกลางระหวางพื นที   กับ A  และมีระนาบขนานกัน
                                                ื


                                                          ู
                                                                      ่
                                                                             1
                                         m
                                                                                   2
                                        L      คอ ระยะตั งฉากระหว่างพื นที   และ A
                                                                       A

                                                ื
                                                                              2
                                                                        1
                                                                                             ้

                           ค่าพื นที A ไม่ใช่ค่าเฉลียระหว่างพื นที A 1  กับ A  แต่ค่าดานของพื นที A  แต่ละดานคอ  ค่าเฉลีย
                                                                                                 ื


                                                                         ้


                                                                  2
                                                                                     m
                                   m
                                                     ้
                    ระหวางดานของพื นที A  กับ A  ทีสอดคลองกัน

                           ้
                        ่

                                       1
                                            2

                                                                  ี
                                                                                                  ่
                                                                 ้

                                                                           ่
                           สูตรแท่งมวลรวมหรอสูตรรูปทรงพริสมอยด์ใช้ไดดสําหรบรูปรางทีมีพื นทีปลายลักษณะรูปรางไม่
                                                                      ั
                                          ื
                                                        ่
                                                                                                      ้
                               ้
                                                     ี

                    แตกต่างกัน  ถาหากพื นทีปลายทั งสองมรูปรางและรายละเอียดของพื นผิวตางกันมาก สูตรนี จะใช้ไดไม่ดนัก
                                                                                 ่
                                                                                                          ี
                                                                                              ้
                                                                                          ่
                                                             ํ
                                                                            ้

                                                                                                ี

                    สูตรแท่งมวลจะไม่คอยนํามาใช้เพราะชักชาในการคานวณหาพื นทีหนาตัดตรงกลาง  แตใช้ไดดกับพื นทีตัดที
                                                     ้
                                    ่
                    มรูปพื นทีดินเดิมสามระดับ three-level sections) หรอรูปรางงาย ๆ ชนิดอน
                                                                               ื

                                                                   ่
                     ี

                                          (
                                                               ื
                                                                      ่
                                 ้
                             ั
                    15. คาปรบแกของสตรแทงมวล ( Prismoidal Correction Formula )
                                             ่
                                       ู
                        ่

                                                                 ้
                                                                                                    ิ

                           จากสมการที ( 6.14 ) ปรมาตรทีคํานวณหารไดจากสูตรพื นทีปลายเฉลียจะมค่าต่างจากปรมาตรที
                                               ิ

                                                                                         ี


                    คานวณจากสูตรแท่งมวลดังสมการที (  6.15  ) ค่าปรมาตรทีไดจากสูตรแท่งมวลใกลเคียงความจรงกวา  ค่า
                                                                      ้
                                                                                       ้

                     ํ
                                                              ิ
                                                                                                     ่
                                                                                                  ิ
                    แตกต่างระหวางปรมาตร จากสมการที  ( 6.14 ) กับ ( 6.15 )
                                   ิ
                               ่
                            ี
                                                   ่
                           เรยกว่า ค่าปรบแกของสูตรแทงมวล ( C  )    C   =  V  - V
                                         ้
                                      ั
                                                                              P
                                                                          e
                                                          v
                                                                     v
                                          ํ

                                                               ํ
                                         ็
                                                                    ้
                            ื
                           เมอทราบค่า C  กนาไปหักออกจากค่า  V   ทาให้ไดค่าปรมาตรของสูตรแท่งมวล
                                                                        ิ
                                      v
                                                           e
                                                               ้
                                  ั
                                                    ้



                           สูตรสําหรบหาค่า  C v  หาไดจากพื นทีหนาตัดทีมีพื นทีดินเดิมสามระดับ  (  three-level  cross
                    sections ) ดังนี คือ

                                 C   =  (1/12) (d  - d ) (x  - x ) L             ( 6.16 )
                                                         2
                                              1
                                                      1
                                                  2
                                   v

                           เมอ  d , d  =  ความสูงของดินตัด (ดินถม)   ณ แนวเส้นศูนยกลางทางของพื นที A ,A
                                                                           ์

                            ื
                                   2
                                1
                                                                                            1 2
                               ตามลําดับ

                                x  , x   =  ระยะทางระหวางหมุดขอบลาดสองขาง ( slope stakes ) ของพื นที A ,A

                                                                   ้
                                                  ่
                                  2
                                                                                             1 2
                              1
                               ตามลําดับ

                                 L   =  ระยะระหว่างพื นที A  กับ A 2

                                                       1
   86   87   88   89   90   91   92   93   94   95   96