Page 24 - เครื่องยกของหนัก

2-1

ี่
บทท 2
โซ่, ขอ, สลิง

1. กล่าวน า
เพื่อให้ นักเรียนได้ทราบถึงคุณลักษณะ ขีดความสามารถของโซ่ , ขอ และสลิง ตลอดจนการระวังรักษา
เพื่อที่จะน าไปใช้กับเครื่องยกของหนักได้อย่างถูกต้องการได้เรียนรู้จะท าให้นักเรียนเกิดความมั่นใจว่าได้น าไปใช้ให้

ิ
เหมาะสมกับสภาพของงานเกดความปลอดภัยขณะใช้งาน นักเรียนอาจจะเคยได้ศึกษามาบ้างแล้ว แต่ก็เป็นเพียง
เบื้องต้นเท่านั้น ใน 2 ชม. ต่อไปนี้จะได้บรรยายพร้อมทั้งยกตัวอย่างแสดงให้ นักเรียนทราบ เพื่อความเข้าใจยิ่งขึ้น

2. เนื้อเรื่อง

2.1 โซ่ (CHAINS)

2.1.1 คุณลักษณะของโซ่
ท ามาจากห่วงโซ่ หลาย ๆ ห่วง ร้อยต่อกัน แต่ละห่วงท าขึ้นจากแท่งเหล็กหรือเส้นลวดขด

ท าเป็นรูปร่าง วงรี , เชื่อมปลายติดกัน 1 หรือ 2 แห่ง โดยธรรมดาการเชื่อมท าให้เกิดรอยพอกขึ้นที่ด้านข้างหรือ
ด้านหลังของห่วงโซ่

2.1.2 ขนาดของโซ่
หมายถึง ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางเป็นนิ้วของข้างใดข้างหนึ่งเท่านั้น โซ่จะยืดออกเมื่อ
ได้รับน้ าหนักเกินความสามารถ ดังนั้นแต่ละห่วงจึงงอหรือโค้งเล็กน้อยลักษณะการโค้งของห่วงเป็นสิ่งที่เตือนว่า โซ่

เคยใช้งานเกินความสามารถแล้ว การเสียหายอาจเกิดขึ้นในไม่ช้าถ้าน าไปใช้ยกของหนัก โซ่เส้นใดมีขอประกอบติด
อยู่ด้วยตัวขอนั้นควรจะเกิดเสียหายขึ้นก่อน อันเป็นสิ่งชี้บอกว่าโซ่เส้นนั้นก าลังรับน้ าหนักเกินขีดความสามารถ โซ่มี
ความทนทานต่อการสึกหรอหรือผุกร่อนมากกว่าเชือกลวดมากที่เดียว

2.1.3 ความแข็งแรงของโซ่
ความแข็งแรงขั้นปลอดภัยของโซ่ หาได้ 2 วิธีคือ

วิธีที่ 1 ตารางที่ 5 ซึ่งมีส่วนปลอดภัยซึ่งปกติใช้ Fs = 6
วิธีที่2 ความแข็งแรงขั้นปลอดภัยสูงสุดเป็นต้นของโซ่ห่วงเปิดจะหาได้จากสูตร

หมายเหตุ โซ่ห่วงเปิดไว้ใช้ส าหรับเปลี่ยนห่วงโซ่ที่ช ารุด เมื่อน ามาเปลี่ยนแล้วต้องเชื่อมให้ติดแน่น ถ้าไม่เชื่อมโซ่
เส้นนี้จะมีความแข็งแรงเพียง 20 เปอร์เซ็นต์ ของโซ่เดิม

2
สูตร SWC = 8 D ตัน
เมื่อ SWC = ความแข็งแรงปลอดภัย (ตัน)
D = เส้นผ่านศูนย์กลางของห่วงโซ่ข้างใดข้างหนึ่งเป็น นิ้ว

ตัวอย่าง โซ่ห่วงเปิดขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 1/2 นิ้ว
2
สูตร SWC = 8 D ตัน
2
= 8 x (1/2)
= 8 x 1/4
= 2 Tons ( 4,000 ปอนด์ )

หมายเหตุ 1 ตัน = 2,000 ปอนด์