Page 85 - เครื่องยกของหนัก
P. 85
1-5
4. ปั้นจั่นยืน
4.1 ลักษณะ
ประกอบด้วยเสาตั้ง 1 ต้น ซึ่งมีสายหนวดพราหมณ์ยึดหัวเสาไว้เพื่อประคองให้เสาตั้งดิ่งหรือ
เอนได้ มีขบวนรอกติดไว้ที่หัวเสาส าหรับยกน้ าหนัก ตัวเสาอาจเป็นเสาไม้ , เหล็ก ก็ได้น้ าหนักที่จะยกอ าจใช้
แรงคนหรือแรงกว้านดึงขบวนรอกก็ได้ ปั้นจั่นยืนนี้เป็นเครื่องยกของหนักที่ถูกน ามาใช้อย่างกว้างขวางเพราะ
สร้างได้ง่ายเคลื่อนย้ายง่ายและใช้ก็ง่าย
ปั้นจั่นยืนนับว่าเหมาะในการใช้ยกน้ าหนักขนาดกลางในที่สูงได้ 10 - 50 ฟุต เมื่อต้องการยก
ในทางดิ่งปั้นจั่นนี้ไม่ค่อยจะปลอดภัยนัก ในเมื่อเราเอนเสาไปมากๆ หรือไม่ปลอดภัยในการที่จะแกว่งน้ าหนัก
ในทางระดับความยาว และขนาดของเสาปั้นจั่นควรจะเลือกใช้ตามหลักฐานที่ให้ไว้ เพื่อให้เหมาะสมกับงานนั้น
ๆ เสาไม้ไม่ควรมีขนาดยาวกว่า 60 เท่า ของขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางที่เล็กที่สุดของเสา เพราะว่า อาจจะเกิดการ
ดุ้งเมื่อได้รับแรงอัด ตารางที่ 1 (หน้า 9) ได้ก าหนดขนาดของเสาที่จะใช้ท าเสาปั้นจั่นยืน เมื่อมีความจ าเป็น
จะต้องต่อเสาสองท่อน เข้าด้วยกันควรต่อด้วยวิธีต่อชนกันแล้วประกับด้วยแผ่นเหล็ก หรือแผ่นไม้ขนาดยาว ๆ
ตรงรอยต่อควรติดตั้งสายหนวดพราหมณ์โยงยึดตรงรอยต่อนี้อีกเป็นการเพิ่มเติม เสริมความแข็งแรง
4.2 วิธีการสร้าง
4.2.1 วางเสาบนหมอนให้โคนอยู่ตรงจุดที่เราจะก าหนดสร้าง ปลายเสาหันไปทางสาย
หนวดพราหมณ์หน้า
4.2.2 พันเชือกหัวเสา 8 หรือ 9 รอบ โดยเริ่มจากระยะ 1 ฟุต ห่างจากปลายเสา แล้วให้เชือก
เกี่ยวกับขอรอกตัวบน 2 รอบ หรือมากกว่า แล้วจบปลายเชือกที่ผูกหัวเสาด้วยเงื่อนพิรอด เงื่อนนี้เรียกว่าเงื่อน
ผูกรอกติดกับเสา เสร็จแล้วใช้ตัวปลิงหรือพุกไม้ตอกกันเงื่อนมิให้รูดเลื่อนได้
4.2.3 วางสายหนวดพราหมณ์ แต่ละสายจากจุดยึดเป็นระยะ 3 ถึง 4 เท่าของความยาวเสา
หัวเสาผูกด้วยเงื่อนตะกรุดเบ็ดกลางเชือก เหนือเงื่อนผูกรอกตอกกับเสา
4.2.4 ผูกรอกเปลี่ยนทางดึงกันโคนเสาอีกตัวหนึ่งสูงจากพื้นดินประมาณ 2-3 ฟุต
4.2.5 ร้อยขบวนรอก โดยใช้รอกตัวที่ผูกติดกับหัวเสาทอดเสาดึงลงมาผ่านรอกเปลี่ยนทางดิ่งที่
โคนเสาด้วย
4.2.6 ตอกสมอบกปัก 1 ตัว ห่างจากโคนเสาประมาณ 3 ฟุต ผูกเงื่อนจากสมอบกตัวนี้กับโคน
เสาใต้รอกเปลี่ยนทางดึง เพื่อป้องกันมิให้โคนเสาเลื่อนออกไปจากจุดที่เราจะตั้งตัวปั้นจั่น
4.2.7 ตรวจสอบเชือกทุกสายเพื่อให้แน่ใจว่าไม่ยุ่ง และสับสนก้าวก่ายกัน ตรวจสอบเงื่อน
ผูกมัดทุกแห่งต้องแน่น ขอรอกต้องท าการผูกปากขอให้เรียบร้อย