Page 18 - การสำรวจ
P. 18
2-1
ี่
บทท 2
การวัดระยะและความคลาดเคลื่อน
ความคลาดเคลื่อนคือ ความแตกต่างระหว่างค่าการวัดกับค่าจริงของสิ่งเดียวกัน ค่าการวัดท ี่
มากกว่าค่าจริงจะมีค่าคลาดเคลื่อนเป็นบวก และตรงข้ามค่าดลาดเคลื่อนเป็นลบจะไดจากค่าการวัดท ี่
้
ี่
ี
น้อยกว่าค่าจริง การวัดปริมาณทสำคัญ เช่น การรังวัดหมุดควบคุมอาจจะทำการวัดมากกว่าครั้งเดยว
้
ี่
ิ่
่
การวัดของสงหนึ่งด้วยวิธีการวัดทต่างกัน หรือวัดซ้ำกันหลายครั้งผลต่างระหว่างค่าที่วัดไดเรียกว่า คา
้
ี่
แย้ง (Discrepancy) และผลต่างของค่าที่วัดไดกับค่าเฉลยเรียกว่า เศษเหลือ (Residual) โดยทั่วไปใน
ี่
ิ่
ี่
งานรังวัดค่าจริงของสงที่ทำการวัดมักไม่รู้ค่า แตการวัดทเป็นการวัดเชิงเงื่อนไข ค่าจริงก็คือเงื่อนไขทต้อง
่
ื่
เป็นค่าทต่างออกไปจากเงื่อนไขนั้นจึงเป็นค่าคลาดเคลอน การวัดเชิงเงื่อนไขจึงสามารถตรวจสอบ
ี่
้
ื่
ี่
คุณภาพการทำงานไดโดยการหาขนาดของความคลาดเคลอนและความถูกต้องของผลลัพธ์ทไดจากการ
้
วัดนั้น
1. ความถูกต้อง (Accuracy) กับความละเอียด (Precision)
1.1 ความถูกต้อง หมายถึง ระดับความใกลเคยงของค่าที่วัดหรือคานวณไดกับคาจริงของสงท ี่
ี
่
ิ่
ํ
้
้
่
วัด ขนาดของความถูกต้องแสดงด้วยอัตราสวนระหว่างค่าคลาดเคลื่อนกับค่าจริง การวัดเชิงอิสระ
้
โดยทั่วไปจะไม่รู้ค่าจริง ในบางการณีการหาความถูกต้องจะอนุโลมให้ค่าทไดจากเครืองมือที่ดีกว่าเป็นคา
่
ี่
ู
้
้
ี่
่
จริงแทน เช่น ใช้ค่าระยะทไดจากการวัดด้วยแถบวัดเป็นคาจริงในการหาความถกตองของการวัดระยะ
ด้วยก้าว
|ค่าจริง - ค่าที่วัดได้|
ความถกต้อง =
ู
ค่าที่วัดได ้
ี
1.2 ความละเอียด หมายถึง ระดับความประณตในการทำการวัดหนึ่ง ความละเอียดพิจารณา
ไดใน 2 ลักษณะ คือ
้
ี่
้
1.2.1 ความสามารถในการวัดไดหน่วยทเล็กมากเพียงใด เช่น การวัดระยะทางด้วย
แถบวัดโดยอ่านค่าระยะที่วัดไดถึงหน่วยมิลลิเมตรถือว่ามีความละเอียดสูง กว่าการวัดโดยวิธีเดยวกันแต่
ี
้
อ่านค่าระยะเพียงหน่วยเซนตเมตร
ิ
1.2.2 ใชสำหรับการวัดทกระทำซ้ำ ๆ กัน ความละเอียดจะหมายถึงระดับความ
้
ี่
้
ใกลเคียงของที่วัดไดกับค่าเฉลยของการวัดซ้ำ ๆ กันนั้นคือความละเอียดจะพิจารณาจากค่าเบี่ยงเบน
้
ี่
มาตรฐาน
