Page 28 - ประปาสนาม

3-2

2.2 แบบของการฟื้นฟูแหล่งน้้าชนิดต่าง ๆ

2.2.1 แหล่งน้้าบนดิน
แหล่งน้้าบนดินเป็นแหล่งน้้าที่ฟื้นฟูง่ายที่สุด บางแห่งเพียงใช้เครื่องมือ

ธรรมดาที่มีในชุดประปาก็ฟื้นฟูได้แล้ว
การฟื้นฟูแหล่งน้้าบนดินนี้ มีความมุ่งหมายเพื่อต้องการให้มีการดูดน้้าดิบได้
ตามปริมาณที่ก้าหนด เช่น หัวกรองปลายท่อดูดควรอยู่ในจุดที่ใสที่สุด

- ใต้ผิวหน้าน้้าลงไปพอสมควร (ไม่ให้ดูดอากาศหรือสวะบนผิวน้้า)
- อยู่เหนือแหล่งน้้าที่ท้าให้น้้าสกปรกต่าง ๆ มีวิธีการฟื้นฟูดังนี้.
2.2.1.1 แบบหลุมมี 2 แบบ คือ
2.2.1.1.1 ถ้าพื้นท้องน้้าเป็นดินเหนียว ให้ขุดหลุมด้วย

เครื่องมือธรรมดาให้ลึกตามต้องการแล้ววางกรวดหรือหินลงที่ก้นหลุม วางหัวกรองปลายท่อดูลงบน
กรวดหรือหิน หรือจะใช้กลบหัวกรองด้านบนด้วยก็ได้ ถ้าไม่มีเวลามากนัก จากผิวน้้าถึงปลายท่อให้อีก
สัก 6 นิ้ว ก็พอ

2.2.1.1.2 ถ้าพื้นท้องน้้าเป็นโคลนหรือทราย ให้ขุดหลุ ม
เช่นเดียวกับแบบแรกแต่ใช้กระป๋องหรือสิ่งอื่นที่คล้ายกันวางลงไป ให้ส่วนปากสูงกว่าพื้นท้องน้้าพอไม่ให้
โคลนไหลลงไปได้เวลาสูบน้้า (ประมาณ 2 นิ้ว)
2.2.1.2 แบบฝายน้้าล้น

ส้าหรับแหล่งน้้าไหลขนาดเล็ก ก็ให้สร้างฝายน้้าล้นขึ้นพอให้
ระดับน้้าสูงพอที่จะดูดน้้าดิบได้โดยไม่ดูดอากาศหรือดูดสิ่งอื่นที่พื้นท้องน้้า
2.2.1.3 แบบท้านบ หรือรอ กันสวะ
ส้าหรับล้าน้้าที่มีกระแสน้้าไหลแรง และมีสวะบนผิวน้้ามาก

จนอาจจะเป็นอุปสรรคในการดูดน้้าดิบได้ ก็ให้สร้างท้านบกันสวะ หรือ ท้า "รอ" เพื่อเปลี่ยนทางไหลของ
สวะก็ได้
2.2.1.4 แบบทุ่นลอย
ส้าหรับแหล่งน้้าขนาดใหญ่และมีความตื้นลึกไม่เท่ากัน เช่น

ริมฝั่งตื้นจนไม่ลึกพอก็จะจ้าเป็นต้องต่อท่อดูดออกไปจากฝั่ง ก็ท้าให้ทุ่นลอยขึ้น โดยใช้วัสดุที่ลอยน้้าได้
เช่น ทุ่นไม้ไผ่, ทุ่นไม้รวก, ถังน้้ามันเปล่า, ท่อนไม้ ฯลฯ แล้วผูกไว้กับสมอ เพื่อกันลมพัดแกว่งเข้าหาฝั่ง
แบบทุ่นลอยนี้ บางครั้งเราใช้แหล่งน้้าที่มีค่าของน้้าไม่เท่ากันด้วย

2.2.1.5 แบบกรอง (ข้างตลิ่ง)
หากน้้าในแหล่งน้้าขุ่นมาก หรือ ไม่น่าไว้วางใจ อาจท้าให้
น้้าดีขึ้นได้บ้างโดยวิธีขุดบ่อกรองข้างตลิ่งขึ้น โดยขุดเป็นคูยาวขนานไปกับแหล่งน้้า ถ้าพื้นที่เป็นทราย
หรือดินร่วน ควรท้าผนังกันบ่อพังด้วย

2.2.1.6 แบบบ่อกรองน้้าข้างตลิ่ง
มีความมุ่งหมายเหมือนกับคูกรองข้างตลิ่ง เว้นแต่เป็นการ
ขุดบ่อน้้าตื้น หรือบ่อตอกก็ได้