Page 129 - การประมาณการก่อสร้าง

4-13

4.2.1.3 การค้านวณจ้านวนเหล็กตะแกรง
ให้ดูรูปที่ 4.1 (ข) ในสวนฐานเสาตอม่อ จะเห็นสวนงอของเหล็กเสางอตั้งบน
่
่
เหล็กตะแกรงขนาด  12 มิลลิเมตร ห่างกัน 0.15 เมตร สาหรับเหล็กตะแกรงตัวล่างจะเห็นการทอด

วางขนานไปกับฐาน ส่วนเหล็กตัวขวาง จะเห็นในแบบเป็นวงกลมเล็ก ๆ แทนหน้าตัดของเหล็ก ซึ่งเหล็กจะ

่
วิ่งตั้งฉากกับแนวการวางชั้นแรกของตะแกรง โดยหลักการแล้วเหล็กเสริมในคอนกรีตสวนที่วางอยู่ใต้ดิน
ิ
ย่อมต้องมีความชื้น ซงท าให้เหล็กเป็นสนม จึงก าหนดให้มีคอนกรีตหุ้มอย่างนอย 4 - 5 เซนติเมตร
้
ึ่
่

ึ
สาหรับในรูปเขียนไว้ 0.05 เมตร และระยะห่างจากผิวสวนงอถงข้างของฐานจะมีคอนกรีตหุ้มเหล็กอยู่
0.05 เมตรเช่นเดียวกัน จึงเป็นที่เข้าใจกัน (ในแบบขยายฐานรากจะไม่แสดงระยะดังกล่าวไว้)
เพื่อเพมความเข้าใจสาหรับการคิดเหล็กตะแกรงมากขึ้นให้ดูรูปที่ 4.2 (จ) เป็น
ิ่

ี
ื่
้
แปลนแสดงเหล็กตะแกรงวางเพยงที่แนวขนานกับฐาน เพอเนนให้ได้ระยะความยาวของเหล็กตะแกรง
ี
ึ่
โดยนับจากปลายสุดส่วนงอด้านหนึ่งไปปลายสุดของสวนงออกด้านหนงด้วยระยะ 1.30 เมตร ทั้งนได้นา
ี้

่
ระยะคอนกรีตหุ้มสองด้านด้านละ 0.05 เมตร รวมเป็น 0.10 เมตร มาลบออก ดังน:-
ี้
1.40 - 0.10 = 1.30 เมตร
ี
เมื่อฐานรากมีความกว้างสองด้านเท่ากัน ฉะนนเหล็กตะแกรงอกด้านหนงจะมี
ึ่
ั้
ความยาวเท่ากันไปด้วย แต่ถ้าความกว้างของฐานไม่เท่ากันหรือฐานรากเป็นขนาดอื่น ให้น าระยะคอนกรีต
หุ้มของคอนกรีตลบออกเสียก่อน และในรูปที่ 4.2 (ฉ) แสดงให้เห็นการวางเหล็กตะแกรงสลับทางกันเป็น
ตาตะแกรงสี่เหลี่ยมห่างเท่า ๆ กัน ตามรายละเอยดระบุให้ห่าง 0.15 เมตร หมายความว่าจะวางเหล็ก
ี
ให้ห่างเกิน 0.15 เมตร ไม่ได้แต่ถ้าวางห่างน้อยกว่าได้แต่จะเปลืองเหล็กมากขึ้น ในรูปนี้สามารถนับจ านวน
ั
ั
เหล็กตะแกรงจากแบบ แต่ในแบบก่อสร้างจะไม่เขียนไว้ให้นบ การนบจ านวนเหล็กจากแบบก็อาจเกิด
ความผิดพลาดขึ้น เนื่องมาจากผู้เขียนแบบไม่ได้เข้าสเกลไว้แน่นอน
ี้
การค านวณจ านวนเหล็กตะแกรง ท าตามล าดับดังน:-
ึ่
่
1) ได้ทราบระยะความยาวของเหล็กตะแกรงแล้วว่ายาว 1.30 เมตร ซงยังมิได้รวมสวนงอตอน
ป ล า ย
่
่
2) สวนงอตอนปลายหัวหนงจะมีความโค้งกลับ 180 องศา และความยาวสวนปลายก าหนด
ึ่
โดยประมาณหัวละ 12.5 เซนติเมตร (ในกรณีเป็นเหล็กเสนใหญ่) เพราะรัศมีการดัดโค้งกว้างขึ้นและ
้
ระยะส่วนปลายจะยาวขึ้น (ตามมาตรฐานได้กล่าวแล้วเท่ากับ 4 - 6 เท่า ของขนาดเสนผ่านศูนย์กลาง
้
เหล็กเป็นอย่างน้อย)
เมื่อรวมการดัดทั้งสองหัวจะเท่ากับ 0.25 เมตร หรือ 30 เซนติเมตร

3) รวมความยาวเหล็กได้ (จากข้อ 1 และ 2)
1.30 + 0.30 = 1.60 เมตร