Page 3 - ทหารช่างในการสนับสนุนการช่วยรบ_merged
P. 3
1- 2
ื
ุ
่
็
่
่
ุ
จากกรงสขัยไปยังเมองสวรรค์โลก ระยะทาง 250 กโลเมตร อยางไรกตามไพรพลชางไทยกยังคงรวมอยู่
็
ิ
ิ
่
ั
่
่
่
ิ
็
กบเหลาพลเท้าอยางเดมมได้แยกออกมาเปนเหลาอิสระตางหาก
2.2 สมัยกรงศรอยุธยา
ุ
ี
่
ี
ุ
ี
การจัดกองทหารกรงศรอยุธยาได้มหลักฐานบันทกไว้ปรากฎแนชัดในตําราพิชัยสงครามวา ่
ึ
ุ
ี
่
็
ี ่
ุ
การจัดกองทหารของกรงศรอยุธยานัน แบงออกได้เปน 4 เหลาเรยกวา ่ “จตรงค์เสนา” ประกอบด้วย
่
2.2.1 พลานก เหลาพลเท้า ได้แกทหารราบ ทหารชาง ่
ึ
่
่
2.2.2 หัยนก เหลาพลม้า ได้แกทหารม้า
ึ
่
ั
่
่
ึ
ื
่
2.2.3 คชานก เหลาพลช้าง ได้แกทหารปนใหญ ผู้รกษาเท้าช้าง
ั
ึ
่
2.2.4 รถานก เหลารถรบ ผู้รกษารถ
ี
็
จะเหนได้วาไมปรากฏหลักฐานแนชัดเกยวกบไ ั พรพลชางในยุคโบราณ เพราะพราหมณมิได้จัด
่
่
่
์
่
่
่
่
ทหารชางเอาไว้แตจัดทหารเหลารถรบแทน
่
ุ
ครนตอมาในแผนดนของสมเด็จพระนารายณมหาราช ได้มีการปรบปรง พัฒนากจการชางตางๆ
ิ
ั
์
ั ่
่
ิ ่
่
่
ั ็
้
ื
้
ั
ุ
ื ่
มากขน ถงขันหลอปนใหญ สรางปอมปราการ (ศาลพระกาฬปจจบัน) สรางเขอนกกเกบนํา (แกงซั ่ บเหล็ก)
้
ึ
ึ
่
้
็
์
สรางทอประปา (ทอประปาดนเผา) ทดนําจากเขอนแกงซับเหล็กมาใช้ในวังนารายณเปนต้น
ิ
ื
่
่
ิ ่
ิ ่
ตอมาในแผนดนของสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ พระองค์ทรงแยกไพรพลชางออกจากเหลาเดน
่
่
่
่
ื
่
่
็
เท้าอืนๆ ออกมาตางหากได้ไพรพลชางเปน 2 กองคอ
่
่ ่
่
ิ
ไพรพลชางฝายกจการทางทัพบก เรยกว่า “กองชางในไทย”
ี
่
ื
ไพรพลชางฝายกจการทางทัพเรอ เรยกวา ่ “กองชางในญวน”
ี
ิ
่
่ ่
ึ
่
็
่
อยางไรกตามเมือยามเกดศึกสงครามขนมาไพรพลชางทัง 2 กองดังกลาวยังคงต้องเข้ากองรบ
่
่
ิ
่
่
่ ั
ิ
รวมรบผสมเหลากบเหลาทหารเดนเท้าอนๆ เชนเดม มผลงานทางด้านชางของไพรพลชางสมัยอยุธยาคอ
ื
ี
่
่
ิ
ื
่
่
ู
ู
ื
้
เมองเกาอยุธยา สงปลกสรางศิลปอยุธยา วัด ปรางค์ เจดย์ พระพุทธรปเปนต้น
ี
่
็
ิ
่
ั
ิ
2.3 สมัยกอนยุครตนโกสนทร ์
่
ุ
่
ื ่
์
่
สมัยกอนยุครตนโกสนทรเรมต้นตังแตเมอเสยกรงครงท 2 แกพมาเมือวันท 7 เมษายน
ั
ิ
ี
ี
ี
ั
ิ
ิ
ุ
ิ
ิ ่
ิ
ื
ิ
์
พ.ศ. 2310 ในแผนดนของสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวพระทีนังสรยาศน์อมรนทร หรอพระเจ้าเอกทัศ เดมนายสน
ํ
็
รบราชการมาจนมีความชอบได้เลอนยศเปน “เจ้าพระยาวชรปราการ” ผู้สําเรจราชการเมืองกาแพงเพชร
็
ื
ั
ิ
ื
ี
ื
ุ
ี
เมอคราวพมายกกองทัพมาล้อมกรงศรอยุธยาครงใหญ ภายในเมองหลวงมความแตกแยกสามัคคจนถงป ี
ี
่
ึ
่
ั
่
็
ิ
ึ
่
่
พ.ศ. 2310 เจ้าพระยาวชรปราการ เล็งเหนแล้ววาคงจะรกษาเมืองหลวงเอาไว้ไมได้แนๆ จงรวบรวมสมัคร
ั
ี
ื
่
ี
ี
ี ่
พรรคพวกได้ 400 ม้าตฝาวงล้อมพมาออกมาได้เมอวันท 4 มกราคม พ.ศ. 2310 ไปเข้าตพมา ่ ทคายบ้าน
่
ิ
ิ
ํ
โพธสามต้น จ. สงห์บุร และปราบปรามพวกโจรกกตางๆ จนราบคาบลง ได้กาลังพลเพิมขนเปน 500 คน
๊ ่
็
ึ
ี
แล้วลองเรอหลบหนพมามาตามแมนําเจ้าพระยา ไปสองสมปรบกาลั ํ งพลทเมองจันทบร กรงศรอยุธยากเส ็ ี
ี ่
่
ั
ุ
ี
ุ
ื
ี
ุ
ื
ี
้
่
่
็
ี
แกพมาเมือวันท 7 เมษายน พ.ศ. 2310 เปนการสญเสยครงยิงใหญ่ทประชาชนเสยขวัญทุกข์เข็ญมาก
ี
ี
ู
ี
่
ั
ี
่
้
จากนันจงจัดการทัพใหม่เข้ากอบกูเอกราชจากพมาได้ภายใน 7 เดอนเมอวันท 6 พฤศจิกายน พ.ศ. 2310
ื
ื
ึ
็
ี
แล้วทรงปราบดาภิเษกขนเปนพระมหากษัตรย์ เมอวันพุธแรม 4 คํา เดอนอ้าย ปกุน นพศกจุลศักราช
ิ
ื
ื
ึ
ั
ี
ี
1129 ตรงกบวันที 28 ธันวาคม พ.ศ. 2310 ทรงพระนามวา สมเด็จพระศรสรรเพชรท 8 หรอพระบรม
่
ื